19.04.2024 miało u nas miejsce spotkanie autorskie pt. „Niemcy-romantyzm-Polska”

19.04.2024 mieliśmy przyjemność gościć u nas wielce szanownych gości:

pisarzy: Stefana Chwina i Timo Jancę,
filologów: dr hab. Marcina Całbeckiego, prof. UG i dr Ewę Krauß ze slawistyki w Jenie,
malarkę Klaudię Turek,
studentów UG i studentów ze slawistyki w Jenie,
naszą zainteresowaną kulturą i językiem niemieckim publiczność

na spotkaniu autorskim pt. „Niemcy-romantyzm-Polska”.

Organizatorami wydarzenia byli Timo Janca DAAD i Centrum Herdera Uniwersytetu Gdańskiego.

Spotkaniu towarzyszyła wystawa portretów Klaudii Turek.

Przedmiotem spotkania było trwanie tradycji romantycznej w kulturze polskiej i niemieckiej. Oboje autorzy przeczytali fragmenty swoich tekstów. Rozmowa z profesorem Chwinem objęła takie tematy jak proza Chwina dotycząca XIX wieku, szczególnie w kontekście doświadczania wolności egzystencji i presji losu związanych chociażby z fenomenem samobójstwa altruistycznego. Timo Jancę zapytaliśmy o jego wizję doświadczania „niewoli losu” obecnej w jego pisarstwie.
Dyskutowaliśmy też na temat wartości dziedzictwa romantycznego we współczesnych kulturach: polskiej i niemieckiej. W spotkaniu wzięli udział wykładowcy i studenci kierunków humanistycznych z Gdańska i Jeny.

Głównym gościem spotkania był Stefan Chwin – powieściopisarz, krytyk literacki, eseista, historyk literatury. Już w swojej pracy doktorskiej profesor zajmował się systemem romantycznym we współczesnej literaturze polskiej na przykładzie twórczości Wacława Berenta, Bruno Schulza, Stanisława Ignacego Witkiewicza, Tadeusza Konwickiego i Tadeusza Nowaka. Również w swojej habilitacji „Literatura i zdrada. Od Konrada Wallenroda do Małej Apokalipsy” prowadził badania nad historią literatury do epoki romantyzmu. Jako naukowiec zajmuje się romantyzmem i romantycznymi inspiracjami w literaturze nowoczesnej (m.in. u Witolda Gombrowicza). Wykłada na Uniwersytecie Gdańskim w Instytucie Filologii Polskiej.

Drugim gościem spotkania był Timo Janca, przedstawiciel DAAD w Gdańsku, wykładowca w Instytucie Filologii Germańskiej na Uniwersytecie Gdańskim, który debiutuje w tym roku jako pisarz. Jego książka „Von Flüchen und Ausfluchten” ukazała się właśnie w wydawnictwie Königshausen und Neumann. W pierwszym tomie historii rodziny emigrantów na amerykańskim Zachodzie pod koniec XIX wieku zapoznajemy się z karierą Henry’ego Wohlgeborna. Spotkania z historiami życia emigrantów z całego świata oraz nawiązania do literatury Europy Wschodniej (Środkowej) tworzą zróżnicowany kulturowo obraz rozwijającego się społeczeństwa. Jednocześnie bohater konfrontowany jest z prywatnymi i biznesowymi uwikłaniami, które stawiają go przed moralnie złożonymi decyzjami. Wspólnym wątkiem przewijającym się przez fabułę jest pytanie o to, w jakim stopniu przedstawione ścieżki życiowe zdeterminowane są przez kontekst, a w jakim przez świadomie podjętą decyzję. Szczególną cechą książki są poboczne epizody z odniesieniami do dzieł literackich (np. Paweł Huelle z Polski i Wascha-Pschawela z Gruzji) oraz wydarzeń historycznych (np. blokada imigracyjna wobec Chin). Anegdotyczny i ironiczny styl narracji służy do zabawy i refleksji nad kontekstami społecznymi. Etykieta „niehistoryczny” odnosi się do pozornie nowoczesnego języka edukacyjnego, który jest rozluźniony przez typowe struktury narracyjne ze świata seriali streamingowych. Rezultatem jest przystępny, ale wyrafinowany świat narracji, który zaprasza czytelnika do odkrywania i refleksji.

Po ukończeniu studiów germanistycznych i slawistycznych w Kilonii Timo Janca pracował dla DAAD jako przedstawiciel kultury niemieckiej za granicą i wykładowca germanistyki w Rosji, na Ukrainie i w Polsce. Oprócz nauczania języka niemieckiego jako języka obcego, organizuje projekty i wydarzenia w dziedzinach takich jak literatura i teatrologia, a także wyjazdy studyjne. Obejmują one program warsztatów z ukraińskim reżyserem teatralnym w Charkowie i Kijowie, a także udział w Tygodniu Niemieckim w Gdańsku z okazji 30. rocznicy zjednoczenia Niemiec. Wyjazdy studyjne zostały zorganizowane we współpracy z Wyższą Szkołą Budowy Dróg oraz Uniwersytetem Medycznym w Charkowie, a także Instytutem Studiów Polskich w Gdańsku i odpowiednimi uczelniami goszczącymi w Niemczech.

Klaudia Turek. Pochodząca z artystycznej rodziny malarka specjalizuje się w eksperymentalnych portretach. Obrazy powstają w wieloetapowym procesie, w którym techniki i formy są rearanżowane. Szczególny nacisk kładzie na projekt okolic oczu. Oczy mogą być oknem do wnętrza osoby i dostarczać informacji o jej uczuciach. Jednocześnie spojrzenia są formą komunikacji niewerbalnej. W ten sposób portret wchodzi w dialog z widzem i pozwala mu zastanowić się nad własną perspektywą. Według Marzeny Turek, artystki z wystawami w Warszawie (Polska) i siostry malarza, prace charakteryzują się naturalnością, świeżością i zamiłowaniem do ekspresyjnej kolorystyki.

To top