Spacery z Herderem 03.09-22.10.2022. Relacje

W sobotę 22.10.2022 odbył się ostatni z cyklu „Spacerów z Herderem” pt. „Od elitarnej siedziby rycerzy do giełdy. Historia Dworu Artusa i program ideowy jego wnętrza”, który prowadziła Izabela Jastrzembska-Olkowska – kierownik Dworu Artusa oddziału Muzeum Gdańska.

Podczas spaceru poznaliśmy historię jednego z najważniejszych budynków municypalnych w Gdańsku od jego założenia jako siedziby elitarnego bractwa św. Jerzego, poprzez czasy, kiedy funkcjonował on jako miejsce spotkań bractw kupieckich i elitarny Salon Miasta, gdzie podejmowano najznamienniejszych gości Gdańska oraz przeprowadzano publiczne rozprawy sądowe, aż po wiek XVIII-tym, kiedy to Dwór Artusa został przekształcony w giełdę zbożową, która funkcjonowała tutaj do 1932 roku. Podczas spaceru dowiedzieliśmy się wiele na temat zabytków, które są najważniejsze dla każdego z tych okresów i pośrednio są związane z jego zmieniającymi się funkcjami jako budynku miejskiego.

W sobotę 1.10.2022 odbył się spacer w ramach cyklu organizowanego przez Centrum Herdera UG pt. „Spacery z Herderem” prowadzony przez dr Jana Daniluka, historyka, badacza i popularyzatora dziejów Gdańska w XIX–XX w. Chodziliśmy tym razem śladami dawnych urzędów, instytucji finansowych i pierwszych biurowców w Gdańsku. Spacer odbył się jednocześnie w języku polskim i niemieckim. Prelegent prezentował nam fragmenty niemieckojęzycznej literatury, opisy z prozy lub przewodników sprzed 1945 r. dotyczące prezentowanego tematu.

Dowiedzieliśmy się, gdzie w wilhelmińskim Gdańsku znajdowało się najwięcej banków, jak w czasach hiperinflacji funkcjonowała giełda, które z budynków w mieście można uznać za pierwsze biurowce, wreszcie gdzie i dlaczego na przełomie XIX i XX w. utworzono kwartał reprezentacyjnych gmachów.

Serdecznie dziękujemy prelegentowi za fascynującą prezentację, bezcenne wiadomości, unikatowe zdjęcia z przełomu wieków i trzymającą w napięciu narrację przyprawioną szczyptą humoru. Spacerowiczom za aktywny udział i tonę pytań, a Jaśkowi Mrozowi, naszemu fotografowi – za zdjęcia.

24.09.2022 spacerowaliśmy po wystawie stałej w Europejskim Centrum Solidarności. Naszym przewodnikiem był dr Jacek Kołtan – pełnomocnik dyrektora ECS ds. naukowych, filozof i politolog, który w swoich badaniach zajmuje się teorią społeczną, nowymi ruchami społecznymi oraz kulturą polityczną nowoczesności. Tematem naszego oprowadzania była niemiecka droga do pokojowej rewolucji na tle historii Solidarności.

Przechodząc przez poszczególne sale ekspozycji przyjrzeliśmy się znaczeniu pierwszych buntów w NRD 17 lipca 1953 roku, uwadze, z jaką zza naszej zachodniej granicy obserwowano narodziny ruchu związkowego Solidarność, jak i pomocy niemieckich obywateli w czasie stanu wojennego. Dowiedzieliśmy się też, dlaczego służba bezpieczeństwa Stasi ukazywała Lecha Wałęsę jako najniebezpieczniejsze ogniwo napięć politycznych w Europie Środkowo-Wschodniej.

Dzięki narracji dr Kołtana przyjrzeliśmy się temu fragmentowi historii Gdańska, Polski i Europy z bliższej i z dalszej perspektywy, a spojrzenie to pozwoliło nam zrozumieć, jak wyjątkowy był czas lat 80-tych w historii Europy i ujrzeć na tym tle obecne na tej wystawie wątki niemieckie.

Prelegentowi dziękujemy bardzo za wyjątkową, trzymającą w napięciu narrację, a publiczności za zaangażowany udział w spacerze.

17.09.22 spacerowaliśmy razem śladami literackich wersji gdańskich legend oprowadzani przez dr Janusza Mosakowskiego. Wbrew pozornie błahej tematyce odkrywaliśmy tło historyczne i społeczne ich powstawania oraz dogrzebywaliśmy się do czasami niespodziewanych i poukrywanych głęboko treści. Prelegentowi dziękujemy za fantastyczną narrację, a przybyłym za zaangażowane odkrywanie Gdańska wciąż na nowo.

W sobotę 10.09.22 spacerowaliśmy razem z prof. Miłosławą Borzyszkowską-Szewczyk i poznawaliśmy Gdańsk z unikatowej – międzynarodowej perspektywy. Spacer pt. „Gdańsk jako miasto pogranicza. Kalejdoskop gdańskiej pamięci // Gdańsk/Danzig als eine Stadt im Grenzraum. Im Kaleidoskop der Erinnerung” pozwolił poznać nam miasto nie tylko w ramach przestrzeni ograniczonej przez ul. Ogarną, ul. Za murami, ul. Długą i Długie Pobrzeże, ale i w ramach przestrzeni osobistej pisarzy przed- i powojennych. Dziękujemy Pani Profesor za inspirujący wykład, a przybyłym na spacer za zacięcie poznawcze mimo niepewnej pogody.

3.09.2022 odbył się pierwszy spacer z cyklu „Spacery z Herderem” pt. „XVIII-wieczny Gdańsk w literackich opisach Johanny Schopenhauer”/ „Danzig im 18. Jahrhundert in den literarischen Beschreibungen von Johanna Schopenhauer”. Spacer prowadziły prof. Marion Brandt – wykładowczyni na germanistyce UG oraz dr Anna Kowalewska-Mróz – zatrudniona w Centrum Herdera UG. Pogoda nam dopisała, prelegentki stanęły na wysokości zadania, a publiczność była po prostu fantastyczna – zainteresowana tematem i zadająca sto własnych pytań. Dziękujemy bardzo i prelegentkom, i publiczności, ale również nieodzownej Katarzynie Górskiej, która pomogła nam ogarnąć organizacyjne drobiazgi na samym spacerze oraz Jankowi Mrozowi, który był autorem zdjęć dokumentujących spacer.