7.11.25 dr Magdalena Staręga wygłosiła u nas wykład pt. „Gdańsk Berlin. Historia architektonicznych relacji w długim XIX wieku”

Co było przedmiotem wykładu?

Silne cezury polityczne wyznaczające początek i kres „długiego” wieku XIX w Gdańsku stanowią także otwarcie i zamknięcie odrębnego okresu w dziejach lokalnego budownictwa. Zajęcie Gdańska przez Królestwo Prus w wyniku drugiego rozbioru Polski sprowadziło miasto do roli prowincjonalnego ośrodka podległego pruskiej, scentralizowanej administracji. Determinowała ona również kształt powstającej na terenie miasta architektury, przez co Gdańsk stopniowo był upodabniany do innych miast monarchii. Podobną politykę realizowano także po utworzeniu Cesarstwa Niemieckiego. Przedmiotem prelekcji jest prześledzenie, na ile formy budowli powstałych w latach 1793–1920 w Gdańsku były zunifikowane względem całego państwa pruskiego, a potem niemieckiego, i na ile – a także od kiedy – można mówić o ich lokalnym, gdańskim charakterze. W oparciu o szereg przykładów przyjrzymy się, na ile powstające w Gdańsku budowle zależne były od budowalnych urzędników berlińskich i propagowanych przez nich rozwiązań, jakim zmianom ulegały na przestrzeni dekad, a także czy możemy w ogóle mówić o indywidualnym rysie lokalnej architektury.

Dr Magdalena Staręga – historyczka sztuki, muzealniczka, nauczycielka akademicka. Absolwentka Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego. Stypendystka m.in. Tajnego Archiwum Państwowego Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kulturowego w Berlinie i Instytutu Herdera w Marburgu. Laureatka Nagrody Stowarzyszenia Historyków Sztuki im. ks. prof. Szczęsnego Dettloffa. Autorka publikacji poświęconych architekturze gdańskiej oraz dziedzictwu Stoczni Gdańskiej. Od 2011 roku zatrudniona w Europejskim Centrum Solidarności, od 2021 związana także z Instytutem Historii Sztuki UG.