13.10.2023 w piątek odbył się w Centrum Herdera UG wykład pt. „Gdańszczanie 1799 roku w oczach Augusta von Lehndorffa”, który wygłosiła dr Magdalena Sacha.
Dr Magdalena Izabella Sacha to polonistka, germanistka, tłumaczka i muzealniczka. Studiowała w Warszawie, Gdańsku i Jenie. W latach 2001-2009 prowadziła Muzeum Regionalne w Krokowej. Od 2004 r. pracuje jako adiunkt w Zakładzie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Gdańskiego. Ostatnio wydała trzytomową publikację pt. „Edukacja kobiet na Pomorzu Gdańskim w początkach XIX wieku. Działalność Louise von Krockow” (Gdańsk 2021), zawierającą między innymi tłumaczenie traktatu pedagogicznego „Radą i czynem ku dobremu dziełu”, którego pierwszym wydawcą był A.A.L. von Lehndorff.
August Adolf Leopold von Lehndorff-Bandels (1771-1820) był natomiast jedną z barwniejszych postaci końca XVIII w. na Pomorzu Gdańskim. Był to „człowiek niezwykły, ruchliwy, twórczy, błyskotliwy, piszący po niemiecku, włosku, francusku, tworzący dramaty, powieści, prace naukowe, relacje z podróży; jako wydawca wspomagający też innych” (P. Kąkol, 2009). Prekursorskim jak na ówczesne warunki pismem wydanym przez Lehndorffa był traktat o konieczności kształcenia kobiet autorstwa Louise von Krockow (1793). To właśnie z dworem Krockowów w Krokowej połączyły Lehndorffa szczególne więzi – tu wystawiano jego dramaty w leśnym amfiteatrze, tu w niedalekim Godętowie zbudował dworską scenę teatralną, tu wreszcie zakochał się po uszy w młodziutkiej córce hrabiny.
Hrabia Lehndorff po przeprowadzce do Gdańska w 1799 r. opublikował modną powieść epistolarną pt. „Meine Reise ins blaue Ländchen” („Moja podróż do błękitnego kraiku”). W powieści szczególną rolę zajmuje Gdańsk jako miasto kupców i kolekcjonerów. Co poruszało jego mieszkańców, czym zasłużyli sobie na pochwały, a czym na krytykę literackiego geniusza i utracjusza? Jak oceniał urodę Gdańszczanek i zajęcia codzienne Gdańszczan? W trakcie spotkania dowiemy się, jak Lehndorff, przybysz z Prus, patrzył na mieszkańców tego miasta.
Pani Doktor dziękujemy za fascynującą podróż w czasie do XVIII wieku i ukazanie tego czasu w Gdańsku oczami przybyłego tu młodzieńca z Prus, który Gdańszczan widział w krzywym zwierciadle, co w naszych oczach uczyniło go bardzo ciekawym obserwatorem gdańskiej codzienności tamtego okresu.
VMG Video dziękujemy za nagranie naszego spotkania i umieszczenie go na kanale youtoube.
Fot. Anna Kowalewska-Mróz