Jaki sens mają książki z obrazkami dla dorosłych? Czy istnieją książki o geografii, historii, socjologii, które w prosty i komunikatywny, ale i esencjonalny sposób przekazują najważniejsze informacje o krajach niemieckojęzycznych, wskazując, co jest dla nich najbardziej charakterystyczne? Do jakich książek zajrzeć, żeby jednocześnie poznać społeczeństwo danego regionu od podszewki, z perspektywy dnia codziennego? Skąd zaczerpnąć informacje na temat kultury jedzenia w danym kraju czy regionie, sposobu spędzania wolnego czasu przez jego mieszkańców, najważniejszych jego mocnych stronach, ale i najbardziej dokuczliwych problemach? A na dodatek dobrze by było, żeby była to książka po niemiecku, z której można się wiele o dowiedzieć, nawet jak jesteście na poziomie A1, a może nawet A0?
Czy są takie książki? Ależ oczywiście! Inaczej byśmy o nich nie pisali ;-).
To seria austriackiego wydawnictwa Folio „Total alles über…”, która obejmuje poniższe tytuły:
„Total alles über Österreich” autorstwa Sonji Franzke,
„Total alles über die Schweiz” Susann Sitzler,
„Total alles über Bayern” Martina Wittmanna,
„Total alles über den Schwarzwald” Jensa Schäfera,
„Total alles über Südtirol” Hermanna Gummerera und Franziski Hack,
„Total alles über Kärnten” Marlene Pobegen i Günthera Staudingera.
Wielu z Was spędza ferie, a nawet wakacje w Alpach i co chwila słyszę od Was na zajęciach, warsztatach, spotkaniach, spacerach pytania o dialekt bawarski, albo austriacki czy szwajcarski niemiecki, o sposób zachowania się mieszkańców krajów niemieckojęzycznych, ich zwyczaje i dzień codzienny.
Ta seria jest więc lekiem na naszą niewiedzę. Nie trzeba przecież studiować germanistyki, żeby się czegoś samemu dowiedzieć, co więcej – jak się okazuje – nie trzeba nawet czytać grubych książek, żeby dowiedzieć się czegoś o krajach niemieckojęzycznych, a przy okazji bardzo efektywnie pouczyć się niemieckiego, bez względu na jakim poziomie język ten znacie.
Neurolingwiści już dawno temu udowodnili, że najbardziej naturalnie uczymy się języka obcego, jeżeli wiążemy słowo z obrazem. Dlaczego więc nie urozmaicić nauki niemieckiego o książki, które nie wymagają wielu spokojnych godzin do czytania w idealnych warunkach, a na ich miejsce serwują nam jak na tacy ciekawe informacje, dzięki którym naturalnie i z rosnącym zaciekawieniem zapamiętujemy kolejne słówka?
Jakie informacje znajdziemy w poszczególnych książkach z serii? Poniżej kilka przykładów z dwóch książek, które mamy w Centrum Herdera.
Trzeciej nie będziemy reklamować, bo na niej właśnie będziemy bazować odkrywając Bawarię na naszych warsztatach w piątek 10.02.2023 pt. „Bayern als ein Wohlfühlland – Klischee oder Wahrheit? Ein landeskundliches Sprechworkshop”. Jakby ktoś chciał się zapisać, zmieścimy jeszcze z dwoje chętnych.
Dzięki lekturze „Total alles über Österreich” autorstwa Sonji Franzke poznamy językowe, kulinarne i kulturowe osobliwości Austrii od zauroczenia tytułami (nie tylko naukowymi) i kulturą kawy po oryginalny przepis na Wiener Schnitzel. Oprócz historii Sisi i koniecznych składników w torcie Sachera poznacie różnice między oficjalnym a austriackim niemieckim, prawidłowe kroki walca oraz zasady obowiązujące na tym jedynym, najważniejszym wiedeńskim balu noworocznym. Dowiecie się także, ilu obcokrajowców imigruje rocznie do Austrii, ilu Austriaków jeździ na rowerach – mimo górzystego terenu i ile zdarza się wypadków w górach. Jeżeli dacie się wciągnąć w przeglądanie tej pozycji, poczytacie ją, porównacie infografiki – zrozumiecie Austrię dużo lepiej!
W „Total alles über die Schweiz” w zabawnych wykresach i grafikach z dużą dozą humoru przedstawione zostało natomiast wszystko, co czyni Szwajcarię wyjątkową: od szwajcarskiego sera, czekolady, fondue oraz „Grüetzi miteinand!” po Rösti i Röstigraben, czerwoną Rivellę (popularny w Szwajcarii napój) i Alphorn (instrument). Dowiecie się, jak wyglądała droga rozwoju społeczeństwa szwajcarskiego od rolników do bankierów, jakie składniki zawiera oryginalna receptura müsli pochodzącego z tego kraju i ile wynosi domowy budżet przeciętnego szwajcara. Zobaczycie też, jak wygląda schron przeciwlotniczy, który obowiązkowo musi znajdować się pod każdym szwajcarskim domem. Dzięki Heidi i Wilhelmowi Tellowi zwiedzicie Szwajcarię do Genewy przez przełęcz Gottharda po Chur i dowiecie się, co oznacza powiedzenie „Mądry podróżuje pociągiem” oraz jakie warunki musi spełnić Szwajcar, aby mógł dbać o bezpieczeństwo papieża w Gwardii Szwajcarskiej.
Zapraszamy w tę podróż w krainę wiedzy o krajach niemieckojęzycznych z książką w jednej ręce, a kawą w drugiej 😉
Anna Kowalewska-Mróz
Hat es Sinn Bilderbücher für Erwachsene zu konzipieren? Gibt es Bücher über Geographie, Geschichte oder Soziologie, die die wichtigsten Informationen über deutschsprachige Länder auf einfache und kommunikative, aber dennoch essentielle Weise vermitteln und das Charakteristische dieser Länder aufzeigen? Welche Bücher sollte man zu Rate ziehen, um die Gesellschaft einer Region aus der Alltagsperspektive kennenzulernen? Wo erfährt man etwas über die Esskultur eines Landes oder einer Region, über die Freizeitgestaltung der Menschen, über die wichtigsten Stärken, aber auch über die schwerwiegendsten Probleme? Und obendrein wäre es gut, wenn es ein Buch auf Deutsch gäbe, aus dem man viel lernen kann, auch wenn man auf dem Niveau A1 oder sogar A0 ist?
Gibt es solche Bücher? Natürlich gibt es die! Sonst würden wir ja nicht über sie schreiben ;-).
Es handelt sich um die Reihe “Total alles über…” des österreichischen Folio-Verlages, die folgende Titel umfasst:
„Total alles über Österreich” von Sonja Franzke,
„Total alles über die Schweiz” von Susann Sitzler,
„Total alles über Bayern” von Martinn Wittmann,
„Total alles über den Schwarzwald” von Jens Schäfer,
„Total alles über Südtirol” Hermann Gummerer und Franziska Hack und
„Total alles über Kärnten” von Marlene Pobegen und Günther Staudinger.
Viele von Euch verbringen Ferien oder sogar Urlaube in den Alpen. Immer wieder höre ich von Euch in Kursen, Workshops und bei den organisierten Treffen Fragen zum bayerischen, österreichischen oder schweizerischen Deutsch, zu den Verhaltensweisen der Menschen in den deutschsprachigen Ländern, ihren Bräuchen und ihrem Alltag. Ihr müsst aber nicht Deutsch studieren, um Ihr Wissen über Deutschland zu vertiefen. Ihr müsst nicht einmal dicke Bücher lesen, um sich das Wissen anzueignen und gleichzeitig sehr effektiv Deutsch zu lernen, ganz gleich, auf welchem Niveau Sie die Sprache beherrschen.
Neurolinguisten haben schon vor langer Zeit bewiesen, dass wir eine Fremdsprache am natürlichsten lernen, wenn wir Wörter mit Bildern verbinden. Warum also nicht das Deutschlernen mit Büchern bereichern, die keine ruhige Stunde unter idealen Lesebedingungen erfordern, sondern uns interessante Informationen auf einem Tablett servieren, so dass wir uns automatisch Vokabeln einprägen, indem sie unsere Neugierde wecken?
Was finden wir in den Büchern? Im Folgenden findet Ihr einige Beispiele aus den beiden Büchern, die uns vorliegen. Das dritte Buch lassen wir aus, denn mit ihm werden wir uns in unserem Workshop „Bayern als ein Wohlfühlland – Klischee oder Wahrheit?” am Freitag, 10.02.2023 befassen. Wenn sich noch jemand anmelden möchte, können wir noch zwei weitere Bewerber auf die Liste eintragen.
In „Total alles über Österreich” von Sonja Franzke lernt man die sprachlichen, kulinarischen und kulturellen Eigenheiten Österreichs kennen, von der Liebe zum (nicht nur wissenschaftlichen) Titel über die Kaffeekultur bis hin zum Originalrezept für das Wiener Schnitzel. Neben der Geschichte von Sisi und den notwendigen Zutaten für eine Sachertorte lernt man die Unterschiede zwischen Hochdeutsch und österreichischem Deutsch, die korrekten Schritte beim Walzer und die Regeln für den einzigen und wichtigsten Wiener Neujahrsball. Sie erfahren auch, wie viele Ausländer jedes Jahr nach Österreich einwandern, wie viele Österreicher trotz des bergigen Geländes Fahrrad fahren und wie viele Unfälle in den Bergen passieren. Wenn Sie sich dazu verleiten lassen, in diesem Buch zu blättern, es zu lesen, Infografiken zu vergleichen – dann werdet Ihr Österreich viel besser verstehen!
„Total alles über die Schweiz” hingegen präsentiert in amüsanten Grafiken und Schaubildern mit einer grossen Portion Humor alles, was die Schweiz ausmacht: von Schweizer Käse, Schokolade, Fondue und „Grüetzi miteinand!” über Rösti und Röstigraben bis hin zur roten Rivella und dem Alphorn. Sie erfahren etwas über die Entwicklung der Schweizer Gesellschaft vom Bauern zum Bankier, über die Zutaten des originalen Schweizer Müesli-Rezepts und über das Haushaltsbudget eines durchschnittlichen Schweizers. Sie werden auch sehen, wie ein Luftschutzkeller aussieht, der unter jedem Schweizer Haus vorhanden sein muss. Dank Heidi und Wilhelm Tell bereisen Sie die Schweiz nach Genf über den Gotthardpass nach Chur und erfahren, was das Sprichwort „Der Weise reist mit dem Zug” bedeutet und welche Voraussetzungen ein Schweizer erfüllen muss, um in der Schweizergarde für die Sicherheit des Papstes sorgen zu dürfen.
Begleitet uns auf dieser Reise ins Land des Wissens über deutschsprachige Länder mit einem Buch in der einen und einem Kaffee in der anderen Hand 😉
Anna Kowalewska-Mróz